Osoby z trwałą niepełnosprawnością nie będą już musiały regularnie przechodzić przez czasochłonny i stresujący proces orzekania. Została podpisana nowelizacja rozporządzenia, która znacząco wydłuża minimalny okres ważności orzeczeń o niepełnosprawności.
Nowe przepisy to wyjście naprzeciw potrzebom środowisk osób z niepełnosprawnościami oraz realna odpowiedź na postulaty deregulacyjne.
„Zmiany w przepisach to kolejny krok ku nowoczesnemu, empatycznemu państwu, które usuwa bariery i wspiera osoby z niepełnosprawnościami nie tylko słowami, ale i konkretnymi działaniami legislacyjnymi” – podkreśla Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.
Dla kogo zmiany?
Rozporządzenie koncentruje się przede wszystkim na osobach z rzadkimi chorobami genetycznymi oraz z zespołem Downa – schorzeniami, które nie rokują poprawy zdrowia. W rozporządzeniu zostały wymienione te rzadkie choroby genetyczne, których przebieg jest jednorodny i niezmienny. Do tej pory osoby te musiały co kilka lat ponownie przechodzić przez procedury orzecznicze, mimo niezmiennego stanu zdrowia.
Wprowadzane w rozporządzeniu przepisy określają minimalne okresy ważności orzeczeń dla osób powyżej 16. roku życia: 7 lat – w przypadku rzadkich chorób genetycznych (według załącznika do rozporządzenia dotyczy to 208 chorób, m.in. wodogłowia wrodzonego, mukowiscydozy czy rdzeniowego zaniku mięśni) lub zespołu Downa.
Z kolei minimalny okres orzeczenia dla osób poniżej 16. roku życia to 3 lata.
Nowe rozporządzenie wprowadza minimalne okresy ważności orzeczeń – dla osób powyżej 16. roku życia, których rzadkie choroby genetyczne zostały uwzględnione w załączniku do wspomnianego rozporządzenia. To co najmniej siedem lat. Dla dzieci poniżej 16. roku życia, to co najmniej trzy lata. Natomiast w przypadku dzieci z zespołem Downa lub rzadkimi chorobami genetycznymi możliwe będzie orzekanie na cały okres do ukończenia 16. roku życia.
To znaczące ułatwienie dla rodzin, które każdego dnia mierzą się z wieloma wyzwaniami i niepotrzebnie traciły czas na formalności, które nie wnosiły realnych zmian w sytuacji dziecka czy osoby dorosłej.
Korzyści dla rodzin i całego systemu
Wydłużenie okresów ważności orzeczeń nie tylko zmniejsza obciążenie opiekunów, ale również poprawia funkcjonowanie całego systemu orzekania. Dzięki temu możliwe będzie bardziej efektywne wykorzystanie zasobów 16 wojewódzkich i 295 powiatowych zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności – ich praca skupi się na sytuacjach wymagających bieżącej oceny.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Nowe przepisy zaczną obowiązywać 14 dni po ich ogłoszeniu. Co istotne – zawierają one przepisy przejściowe, które umożliwią skorzystanie z nowych zasad również osobom, których postępowania orzecznicze są już w toku.
Kto skorzysta?
Z danych Elektronicznego Krajowego Systemu Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności wynika, że:
- niemal 192 tysiące dzieci posiadają orzeczenia czasowe,
- ponad 1,24 miliona dorosłych ma orzeczenia na określony czas.
To właśnie te osoby, wraz ze swoimi rodzinami i opiekunami, będą mogły jako pierwsze odczuć korzyści płynące z wprowadzonych zmian – w postaci mniejszego obciążenia formalnościami i większego poczucia bezpieczeństwa.
